ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΔΙΑΛΟΓΟΙ – ΒΟΛΟΣ 2019
Πρόγραμμα
ΠΕΜΠΤΗ 30 ΜΑΙΟΥ 2019
ΠΑΡΑΛΙΑΚΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΠΘ (αμφιθέατρο Κορδάτου)
17.00 – 18.30 Αρχαιολογικοί Διάλογοι 2019 – Εναρκτήρια εκδήλωση
Η αρχαιολογία και η κρίση, δέκα χρόνια μετά
Συζητούν: Δημήτρης Αθανασούλης, Κλέα Δαραβίγκα, Αλέξανδρος Μαζαράκης Αινιάν, Ανθή Μπάτζιου, Γιάννης Χαμηλάκης
18.30 – 18.45 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ
18.45 –20.15
Αναζητώντας την Χαμένη Ατλαντίδα». Η Εικόνα του Κοινού για τις Ενάλιες Αρχαιότητες
Συντονιστές: Δέσποινα Κουτσούμπα – Γιάννης Νάκας
- Εισαγωγή (5’)
- Γιάννης Νάκας, Πλοία-σύμβολα, αρχαιολογία και κοινό (15’)
- Δέσποινα Κουτσούμπα-Πέγκυ Ρίγγα: Ο κόσμος της ενάλιας αρχαιολογίας στον κινηματογράφο (15’)
- Παναγιώτης Αθανασόπουλος: Οι ενάλιες αρχαιότητες και το κοινό τους (15’)
- Νικολέττα Ξυδέα, Αντιδράσεις, προσδοκίες και ικανοποίηση κοινού από μία περιοδική έκθεση, αφιερωμένη σε ένα διάσημο ναυάγιο (15’)
- Συζήτηση (25’)
ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ:
ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΤΟΥ ΒΟΛΟΥ
17.00 – 20.00
Οι Μικρασιάτες Πρόσφυγες και η Θάλασσα
Συντονίστρια: Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν
- Δέσποινα Κανάρη: Η αλιεία και το εμπόριο στην Καβάλα μέσα από αφηγήσεις κατοίκων με μικρασιατική καταγωγή (15 λεπτά)
Συζήτηση – Ερωτήσεις 10 λεπτά - Κωστής Δρυγιανάκης – Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν: «Η θάλασσα έχει πίκρες, έχει και χαρές»: αφηγήσεις Μικρασιατών για τη θάλασσα σε περιόδους κρίσης (15 λεπτά)
Συζήτηση – Ερωτήσεις 10 λεπτά - Νένα Ζήση - Μαριάνθη Γάκη: Πρόσφυγες λιμενεργάτες του Βόλου: από τις χαμένες πατρίδες στον μόχθο του λιμανιού (15 λεπτά)
Συζήτηση – Ερωτήσεις 10 λεπτά
ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ (15 λεπτά)
- Αννίτα Πρασσά - Άλκηστη Σανίδα Οι πρόσφυγες και η θάλασσα στην πολύβουη «πόλη της σιωπής» (15 λεπτά)
Συζήτηση – Ερωτήσεις 10 λεπτά - Άννα Πιάτου - Αντώνης Αντωνίου: «Πίνοντας από το φιρφιρί»: αφηγήσεις Μικρασιατών προσφύγων για τα τσιπουράδικα (15 λεπτά)
Συζήτηση – Ερωτήσεις 10 λεπτά
Συμπεράσματα και συζήτηση για όλο το πάνελ: 15 λεπτά
20.30 – κ.ε.
ΔΕΞΙΩΣΗ ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΟ (ταράτσα Πρυτανείας)
ΠΑΡΑΛΙΑ ΒΟΛΟΥ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΑΠΟ ΠΑΡΑΛΙΑΚΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΠΘ
21.00 – κ.ε.
«Ιστορίες και η θέαση του ‘άλλου’». Ένα βιωματικό ταξίδι μνήμης στον Παγασητικό κόλπο
Υπεύθυνοι δράσης:Oμάδα Artspirators: Μαρία Ανδρομάχη Χατζηνικολάου (Ιδέα και γενική καλλιτεχνική επιμέλεια του project), Σπύρος Τσαλαπάτας, Ράνια Αρμάγου
και συνεργάτες: Αγγελική Νικολάου, Ιουλία Πεντάζου, Μάγδα Κουμπαρέλου
Παρουσίαση του project με οπτικοακουστική εγκατάσταση σε ιστιοπλοϊκά σκάφη
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 31 ΜΑΙΟΥ 2019
ΠΡΩΙ
ΠΑΡΑΛΙΑΚΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΠΘ (αμφιθέατρο Σαράτση)
09.15 – 11.00
Πολιτικές και αισθητικές χαρτογραφήσεις της Μεσογείου στη σύγχρονη συνθήκη
Συντονιστές: Ρίτσα Δέλτσου, Έλενα Τζελέπη, Δάφνη Τραγάκη
- Βασιλική Λιανού: SPIAGGIA : Μετατοπίσεις του βλέμματος στις σχέσεις φυσικού και τεχνητού (15 λεπτά)
- Ρίτσα Δέλτσου: "Άσπρα, κόκκινα, κίτρινα, μπλε καραβάκια στο Αιγαίο": Πολιτιστικές θαλασσογραφίες και Ευρωπαϊκές κυβερνοτροπίες (15 λεπτά)
- Αρετή Κονδυλίδου: Καΐκια και διάσωση πολιτιστικής κληρονομιάς: με αφορμή μία εικαστική έκθεση και μία θεατρική παράσταση (15 λεπτά)
- Έλενα Τζελέπη: «Βυθισμένες ιστορίες»: Πολιτικά σώματα στην μετααποικιακή Μεσόγειο (15 λεπτά)
- Δάφνη Τραγάκη - Τom Western (TBC): Πελαγώνω (15 λεπτά)
Συζήτηση 30 λεπτά
11.00 – 11.30 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ
1η ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ:
ΠΑΡΑΛΙΑΚΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΠΘ
09.30 – 11.00 ΑΙΘΟΥΣΑ Ι
Θάλασσα – που – Χωρίζει… Θάλασσα # που # Ενώνει…: Στα Ίχνη των Ανθρώπων και των Πολιτισμών της Μεσογείου, στα Χρόνια τα Παλιά και Σήμερα
Υπεύθυνη Δράσης: Αγγελική Νικολάου
11.30 – 11.45 ΑΙΘΟΥΣΑ ΠΜΣ ΙΑΚΑ
Ακτή – Ο Άβακας της Φύσης
Υπεύθυνη Δράσης: Κλεοπάτρα Χατζηγιώση
11.45 – 12.00 ΑΙΘΟΥΣΑ Θ
Πόλεις χτισμένες στο νερό. Τοπολογία Παραθαλάσσιων Αστεακών Ονείρων
Υπεύθυνος δράσης: Νεοκλής Μαντάς
2η ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ:
ΑΘΑΝΑΣΑΚΕΙΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΒΟΛΟΥ
12.00 – 14.00
Πνοές ανέμων κινούν καράβια (επίσκεψη-συζήτηση στην έκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου Βόλου)
Υπεύθυνες: Ανθή Μπάτζιου, Πέγκυ Τριανταφυλλοπούλου, Ελισσάβετ Νικολάου
ΑΠΟΓΕΥΜΑ
ΠΑΡΑΛΙΑΚΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΠΘ (αμφιθέατρο Σαράτση)
16.00 – 18.15
Αρχαιολογία των Μέσων
Συντονιστές: Μήτσος Μπιλάλης - Γιώργος Παπακωνσταντίνου - Δάφνη Τραγάκη
- Σύντομη Εισαγωγή Συντονιστών (10 λεπτά)
- Αβροκώμη Ζαβιτσάνου: Προς μια οικολογία των πρακτικών διατήρησης της τέχνης των νέων μέσων (15 λεπτά)
- Ορσαλία-Ελένη Κασσαβέτη: Παράδοξες βιντεο-γενεαλογίες: προς μια κοινωνική και πολιτισμική αρχαιολογία του μέσου (15 λεπτά)
- Ερατώ Κουτσουδάκη Γερολύμπου: "160 χρόνια made in Greece, η εμπειρία δημιουργίας της έκθεσης και πώς μπορεί να φανεί χρήσιμη στο μέλλον (15 λεπτά)
- Χαρά Στεργίου: Το επιμελητειακό διάνυσμα της Αρχαιολογίας των Μέσων: Ανασκάπτοντας το νέο αισθητικό παράδειγμα (15 λεπτά)
- Χαρίκλεια Χάρη: Ψηφιακές τοπικότητες (15 λεπτά)
Συζήτηση 20 λεπτά
18.15 – 18.30 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ
18.30 – 19.30
Τοπικά Ενθύμια: παρελθόν, παρόν και μέλλον
Συντονίστρια: Άννα Πολυδώρου
- Άννα Πολυδώρου: Διάδραση με το κοινό (10 λεπτά)
- Δημοσθένης Σερκετζής: Η πορεία των ενθυμίων (7 λεπτά)
- Ήρα Σπαγαδώρου: Ενθύμιο vs σουβενίρ (7 λεπτά)
- Κώστας Μπίσας: Δίκτυα προβολής πριν των δικτύων διανομής (7 λεπτά)
Συζήτηση 20 λεπτά
1η ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ: ΠΑΡΑΛΙΑΚΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΠΘ (αμφιθέατρο Κορδάτου)
16.00 - 18.00
Αρχαιολογικοί Παράδεισοι: Zήσε τον αρχαιολογικό σου μύθο στην Ελλάδα!
Συντονιστές: Αλεξάνδρα Αλεξανδρίδου, Αλέξανδρος Μαζαράκης Αινιάν
- Αλέξανδρος Μαζαράκης Αινιάν, Βιώματα από μια τριαντάχρονη πορεία ανασκαφών σε παράκτιες θέσεις του Αιγαίου (15’)
- Γεωργία Μπέκα και Νένα Γαλανίδου, Αρχαιολογική έρευνα και νησιωτικές κοινωνίες στο Αιγάιο (15’)
- Μαρία Κουτσουμπού, Λίγο χώμα, λίγο θάλασσα και μια αξίνα: ανασκάπτοντας στις Κυκλάδες (15’)
- Δέσποινα Νάζου, «Αρχαιολογία, Τουρισμός και Τοπικές Κοινωνίες: Αρχαιολογική κληρονομιά και τουριστική ανάπτυξη στη Μύκονο, τη Δήλο και τη Ρήνεια». Μια εθνογραφική προσέγγιση (15’)
ΔΙΑΛΕΙΜΑ (15 λεπτά)
- Αργυρούλα Δουλγέρη-Ιντζεσίλογλου, Το πλοίο αναχωρεί για Σκιάθο, Σκόπελο, Αλόννησο. Θαλάσσιες αρχαιολογικές διαδρομές 35 χρόνων (1980-2014) (15’)
- Αλεξάνδρα Αλεξανδρίδου, Ανασκαφή στο νησί του Παπαδιαμάντη: δρόμος μετ'εμποδίων (15’)
- Άρης Τσαραβόπουλος, Γκέλη Φράγκου, Αντικύθηρα, 20 χρόνια ανασκαφών με εθελοντική εργασία (15’)
- Γιώργος Ρήγινος, Ανασκάπτοντας σε Κέρκυρα και Θεσπρωτία τις τελευταίες δεκαετίες του 20ου και τις αρχές του 21ου αιώνα (15’)
Συζήτηση 15 λεπτά
18.00-18.30 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ
18.30 – 20.30
Διαχείριση ενάλιων αρχαιολογικών χώρων. Μια δύσκολη υπόθεση στην προσπάθεια ανάδειξης της ενάλιας πολιτιστικής κληρονομιάς.
Συντονιστές: Δημήτρης Κουρκουμέλης - Δέσποινα Κουτσούμπα - Αλέξανδρος Τούρτας
- Εισαγωγή (15 λεπτά)
- Παρή Καλαμαρα: Πλεύση με ή χωρίς οδηγό; Δεδομένα και αναζητήσεις προς ένα στρατηγικό σχεδιασμό (15 λεπτά)
- Θεοτόκης Θεοδούλου: Επισκέψιμοι Ενάλιοι Αρχαιολογικοί Χώροι. Θεωρία – Πράξη – Πρόταση (15 λεπτά)
- Δημήτρης Κουρκουμέλης: Το διεθνές πλαίσιο διαχείρισης της ενάλιας πολιτιστικής κληρονομιάς και η σύμβαση της UNESCO (2001) (15 λεπτά)
- Αλέξανδρος Τούρτας: 4 Διάλογοι για την αρχαιολογία του υδάτινου τοπίου (15 λεπτά)
- Κατερίνα Σπυροπούλου, Διαχείριση και ανάδειξη των προϊστορικών ενάλιων και παράκτιων αρχαιοτήτων Αργολίδας (15 λεπτά)
Συζήτηση 30 λεπτά
2η ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ:
ΝΑΥΤΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ ΒΟΛΟΥ (ΑΝΑΥΡΟΣ)
17.30 – 20.30
Ναυτικός Αθλητισμός – Ναυτικές Αθλητικές Εγκαταστάσεις. Από τα προφανή των αρχείων στα αφανή της μνήμης
Συντονιστής: Άκης Παυλογιάννης
- Άκης Παυλογιάννης: Με αφορμή την προετοιμασία μιας έκθεσης με τίτλο: Η «αθλητική» κωπηλασία στην Κέρκυρα. Από τα προφανή των αρχείων στα αφανή της μνήμης (15 λεπτά)
- Παρασκευή Γκανάτσιου - Φωτεινή Κουρή: Ο χώρος άθλησης και οι εγκαταστάσεις ενός Ναυτικού Αθλητικού Συλλόγου ως ψηφίδα της «εικόνας και της μνήμης του τόπου» (15 λεπτά)
- Ομάδα Φοιτητών / Φοιτητριών (Τμήμα Αρχειονομίας, Βιβλιοθηκονομίας, Μουσειολογίας, Ιόνιο Πανεπιστήμιο): Η «αφανής» καθημερινότητα στο χώρο των ναυτικών αθλητικών εγκαταστάσεων: Η γυναίκα σε δύσκολους χώρους και χρόνους – Αυτοί που «έφυγαν νωρίς» - Η εμπειρία του πρωινού ξυπνήματος - Ο «επιστάτης» των εγκαταστάσεων της κωπηλασίας - Οι «ρόζοι» στα χέρια των κωπηλατών (15 λεπτά)
- Μανόλης Γ. Δρακάκης - Βαγγέλης Χαριτόπουλος: Μνήμες και πολιτισμικές πρακτικές της ομάδας Ναυτοπροσκόπων Ηρακλείου Κρήτης (15 λεπτά)
Συζήτηση 20 λεπτά
ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ (15 λεπτά)
- Μαλβίνα Άνθη - Μαρία Κοντοέ: Ναυτικές αθλητικές εγκαταστάσεις στην Κέρκυρα: Διατροφικές συνήθειες και πολιτισμικές προσεγγίσεις (15 λεπτά)
- Παρασκευή Γκανάτσιου: Ανάπτυξη μουσειακών συλλογών στις εγκαταστάσεις ενός Ναυτικού Αθλητικού Συλλόγου (15 λεπτά)
- Θεόδωρος Φελέκης - Άκης Παυλογιάννης - Μανόλης Δρακάκης: Τα συστήματα πρόσδεσης σε χώρους ναυτικών αθλητικών εγκαταστάσεων: Πολιτισμικές αφηγήσεις – Το παράδειγμα του λιμανιού του Μανδρακίου στην Κέρκυρα (15 λεπτά)
Συζήτηση 20 λεπτά
ΔΕΙΠΝΟ ΣΤΗΝ «ΑΥΡΑ»
ΣΑΒΒΑΤΟ 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 2019
ΠΡΩΙ
ΠΑΡΑΛΙΑΚΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΠΘ (αμφιθέατρο Κορδάτου)
09.00 – 11.30
Αιγιάλειος. Παράκτιες αλιευτικές, αλατοπηγικές και μεταποιητικές βιοτεχνικές δραστηριότητες από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα
Συντονίστριες: Τατιάνα Θεοδωροπούλου - Αγγελική Πανοπούλου
- Δανάη Θεοδωράκη: Επιτόπια οστρεοαρχαιολογική έρευνα στην περιοχή του Θερμαϊκού Κόλπου (15 λεπτά)
Συζήτηση – Ερωτήσεις 5 λεπτά - Μαρία Λεοντσίνη: Αιγιαλός και ιχθυότοποι: Τα βυζαντινά θαλάσσια πρόθυρα (15 λεπτά)
Συζήτηση – Ερωτήσεις 5 λεπτά - Kώστας Γ. Τσικνάκης: Από τις βραχώδεις κοιλότητες στις οργανωμένες αλυκές: Οι αλυκές της Κρήτης στα τέλη του 16ου αιώνα (15 λεπτά)
Συζήτηση – Ερωτήσεις 5 λεπτά - Αγγελική Πανοπούλου: Παραγωγή σόδας στον παράκτιο ελληνικό χώρο για τα βενετικά υαλουργεία (15 λεπτά)
Συζήτηση – Ερωτήσεις 5 λεπτά - Βύρων Αντωνιάδης: Ζώντας στο κέντρο των Κυκλάδων: Μια εθνοαρχαιολογική προσέγγιση για την αρχαία Δήλο (15 λεπτά)
Συζήτηση – Ερωτήσεις 5 λεπτά - Εύη Μικρομάστορα: Σαλαμίνα, παράκτια δραστηριότητα από την αρχαιότητα έως σήμερα, Πέρανι, Κακή Βίγλα, Κούλουρη (Μεγάλη Σκάλα), Φανερωμένη (15 λεπτά)
Συζήτηση – Ερωτήσεις 5 λεπτά
Συζήτηση (30 λεπτά)
11.30-12.00 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ
12.00 – 15.10
Ανασυνθέτοντας τα νησιωτικά ‘τοπία δράσης’ στο Αιγαίο. Η Εποχή του Λίθου
Συντονίστρια: Εβίτα Καλογηροπούλου
- Φάνης Μαυρίδης: Νησιωτική Αρχαιολογία. Το πλαίσιο διαμόρφωσης και τα θεωρητικά πρότυπα (15 λεπτά).
Συζήτηση – Ερωτήσεις 5 λεπτά - Χρήστος Μηλιώνης, Η Νησιωτικότητα της Ελληνικής Νησιωτικής Αρχαιολογίας.
Συζήτηση – Ερωτήσεις 5 λεπτά - Στέλλα Κατσαρού-Τζεβελέκη: Η διαμόρφωση της προϊστορίας του Αιγαίου υπό το πρίσμα της κοινωνικής παρουσίας και δράσης των νησιωτικών πληθυσμών (15 λεπτά)
Συζήτηση – Ερωτήσεις 5 λεπτά - Χριστίνα Παπούλια: Παλαιολιθικά υδάτινα, παράκτια και καταβυθισμένα τοπία δράσης: Επιστημολογικές και μεθοδολογικές προκλήσεις (15 λεπτά)
Συζήτηση – Ερωτήσεις 5 λεπτά
ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ (15 λεπτά)
- Δημήτρης Μάτσας: Η μετάβαση στη Νεολιθική στα νησιά του ΒΑ Αιγαίου (15 λεπτά)
Συζήτηση – Ερωτήσεις 5 λεπτά - Μερκούριος Γεωργιάδης: Η Δωδεκάνησος κατά τη Νεολιθική Περίοδο (15 λεπτά)
Συζήτηση – Ερωτήσεις 5 λεπτά - Αρετή Πεντεδέκα: Άνθρωποι, χερσαία και θαλάσσια τοπία δράσης κατά τη Νεολιθική περίοδο στα νησιά του Ιονίου (15 λεπτά)
Συζήτηση – Ερωτήσεις 5 λεπτά - Κατερίνα Παπαγιάννη, Οι πανίδες του Αιγαίου και ο άνθρωπος.: ζητήματα ξαφάνισης ενδειμικών αι εισαγωγής νέων ειδών κατά τη μετάβαση Πλειστόαινου-Ολόκαινου (15 λεπτά)
Συζήτηση – Ερωτήσεις 5 λεπτά
Συζήτηση (15 λεπτά)
1η ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ:
ΠΑΡΑΛΙΑΚΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΠΘ (αμφιθέατρο Σαράτση)
11.00 – 13.00
Η Θάλασσα ως θανατοπεδίο
Συντονιστές: Ιωάννα Λαλιώτου, Παντελής Προμπονάς
- Νένη Πανουργιά: «Θάλαττα- Θάλαττα!» (15 λεπτά)
- Ιωάννα Λαλιώτου: «Πολιτικές του εαυτού: αλληλεγγύη-φροντίδα» (15 λεπτά)
- Όλια Πεπεράκη: «Η παραγωγή του Αιγαιακού (νησιωτικού) χώρου ως «θανατοπεδίου» την περίοδο του Εμφυλίου» (15 λεπτά)
- Παντελής Προμπονάς: «Νε(κ)ροταφεία: σκέψεις για τη θανατοπολιτική των συνόρων» (15 λεπτά)
Συζήτηση 45 λεπτά
15.00-16.00 ΜΙΚΡΗ ΔΕΞΙΩΣΗ (ταράτσα Πρυτανείας ή Κεντρικής Βιβλιοθήκης)
16.00 - 17.00
Ολομέλεια Αρχαιολογικών Διαλόγων
Προσυνεδριακές Δράσεις
«Ιστορίες και η θέαση του ‘άλλου’». Ένα βιωματικό ταξίδι μνήμης στον Παγασητικό κόλπο
Υπεύθυνοι δράσης: Μαρία Ανδρομάχη Χατζηνικολάου, Σπύρος Τσαλαπάτας, Ράνια Αρμάγου, Ιουλία Πεντάζου, Αγγελική Νικολάου, Μάγδα Κουμπαρέλου, ΓΑΚ Μαγνησίας, ΟΠΙΒο (Ομάδα Προφορικής Ιστορίας Βόλου)
Η δράση πραγματοποιήθηκε εν πλω, σε ιστιοπλοϊκά σκάφη τις ακόλουθες ημερομηνίες:
Τετάρτη 1 Μαΐου, Σάββατο 4 Μαΐου, Κυριακή 5 Μαΐου, Σάββατο 11 Μαΐου και Κυριακή 12 Μαΐου.